Dzięki aktywności mieszkańców i możliwościom jakie stworzyła nam Fundacja Most the Most zainicjowany został proces przebudowy jednego z najstarszych nowosolskich zabytków – Magazynu Solnego przy Placu Solnym. Dziś realizujemy plan jego rewaloryzacji, aby mógł on pełnić nową funkcję społeczną jako miejsce wydarzeń kulturalnych i inicjatyw społecznych – Wasz pomysł – Nasz Zabytek.
Realizowany projekt od samego początku integrował we wspólne działania urzędników, lokalne stowarzyszenia, ludzi z pasją, ekspertów w dziedzinie ochrony zabytków, pasjonatów kochających Nową Sól i mieszkańców zainteresowanych dalszym losem naszego magazynu.

O Fundacji Most the Most
Konkurs „Nasz Zabytek jest flagową inicjatywą Fundacji Most the Most powołanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Jej misją jest budowanie kapitału społecznego poprzez wspieranie kultury, twórców i międzypokoleniowej współpracy oraz wspieranie projektów, które są odpowiedzią na lokalne potrzeby, w których tworzenie i realizację włączona jest społeczność lokalna.
Fundacja Most the Most
VARSO 2, ul. Chmielna 73
00-801 Warszawa (BGK)
fundacja@mostthemost.pl
www.mostthemost.pl
+48 517 884 088
+48 22 47 55 111
O konkursie „Nasz Zabytek”
Konkurs „Nasz Zabytek” to projekt o charakterze regionalnym i lokalnym. Fundacja Most the Most ogłasza go sekwencyjnie w poszczególnych województwach.
Założeniem jest ogłoszenie Konkursu w każdym województwie w każdym roku.
Konkurs Nasz zabytek jest 2-etapowy:
I Konkurs – wybór jednego zabytku w województwie, nabór zgłoszeń od mieszkańców poszczególnych województw trwa 4 tygodnie.
II Konkurs – wybór pomysłów na nową funkcję społeczną zwycięskiego zabytku w danym województwie; nabór pomysłów na nową funkcję społeczną zwycięskiego zabytku trwa 3 tygodnie. II Konkurs ogłaszany jest po wybraniu w województwie zwycięskiego zabytku (I Konkurs).
I Konkurs „Nasz Zabytek” w woj. lubuskim
Nabór zgłoszeń w I Konkursie w województwie lubuskim trwał od 7 lutego
do 7 marca 2022 roku. Fundacja otrzymała od mieszkańców 379 zgłoszeń
na 29 zabytkowych obiektów.
Ocenę formalną przeszło 19 zabytków (pozostałe nie spełniły kryteriów konkursu – np. były własnością prywatną).
Zaproszenie do udziału w Konkursie przyjęło 8 właścicieli zabytków
(w tym Miasto Nowa Sól):
Dawny Magazyn Solny w Nowej Soli,
Park w Zaborze,
Wieża Bismarcka w Żaganiu,
Zamek w Żarach,
Zbór poewangelicki w Letnicy,
Zespół zamkowo-muzealny w Międzyrzeczu,
Wiatrak w Lubięcinie,
Dom pomocy społecznej w Trzebiechowie.
Dzięki wspólnemu zaangażowaniu mieszkańców Nowej Soli i okolic nowosolski Magazyn Solny zwyciężył w I Konkursie Nasz Zabytek w województwie lubuskim, a Miasto Nowa Sól otrzymała dofinansowanie od Fundacji w postaci grantu (do 1 mln PLN) na rewaloryzację i dostosowanie zabytku do wybranej w konkursie funkcji społecznej.
II Konkurs – wybór pomysłu na funkcję społeczną Magazynu Solnego
Kolejnym ważnym krokiem w konkursie było ponowne zaangażowanie mieszkańców. Po ogłoszeniu zwycięzcy w woj. lubuskim, ruszył II Konkurs, czyli wybór funkcji społecznej zwycięskiego zabytku. Nasza społeczność ponownie zabrała głos. Podobnie jak w pierwszym etapie konkursu najbardziej zależało nam na inicjatywie mieszkańców. Przez trzy tygodnie (od 16 maja do 6 czerwca 2022 r.) Fundacja czekała na pomysły od mieszkańców, w jaki sposób chcą użytkować odnowiony magazyn solny. Pomysł można było zgłosić przez elektroniczny formularz lub telefonicznie.
Mieszkańcy mieli także możliwość zgłosić swój pomysł osobiście podczas eventu zorganizowanego 25 maja 2022 r. na placu przy magazynie. Wspólnie z przedstawicielami Fundacji Most the Most – Panią Prezes Brygidą Ślabską i Panią Anną Wojtaszek oraz naszymi przyjaciółmi – społecznikami ze Stowarzyszenia P.A.R.K. zachęcaliśmy do udziału w konsultacjach i zgłaszania swojego pomysłu. Obecność naszych mieszkańców po raz kolejny potwierdziła ich ogromne zaangażowanie
w metamorfozę naszego zabytku. Były dyskusje, opowieści o historii miejsca, występ lokalnego zespołu oraz wielka tablica na pomysły zagospodarowania obiektu w przyszłości.
Zgłoszone pomysły najlepiej pokazały, jak ważnym wyzwaniem społecznym
i inwestycyjnym jest jego przebudowa. Podczas trwającego
3 tygodnie naboru Fundacja otrzymała 70 pomysłów na funkcję społeczną dawnego magazynu solnego w Nowej Soli.
Oto najczęściej pojawiające się w zgłoszeniach pomysły na nowe funkcje społeczne zabytku: miejsce spotkań i aktywizacji dzieci, młodzieży oraz seniorów poprzez warsztaty, szkolenia, wydarzenia artystyczne; Muzeum Soli, wystawy lokalnych twórców; klubokawiarnia z przestrzenią estradową dla lokalnych zespołów i twórców.
To tylko kilka przykładów pomysłów zgłoszonych przez lokalne społeczności dla dawnego magazynu solnego w Nowej Soli.
Komisja konkursowa wraz z właścicielem zwycięskiego zabytku Gminą Nowa Sól – Miasto, przy akceptacji konserwatora zabytków przeanalizowała wszystkie zgłoszone pomysły i odpowiedzi na pytania w formularzu zgłoszeniowym.
Wśród kilkunastu zgłoszonych przez mieszkańców pomysłów zadecydowano, że dawny Magazyn Sony po przeprowadzeniu w nim prac modernizacyjnych będzie:
miejscem wydarzeń kulturalnych i inicjatyw społecznych – Wasz Pomysł-Nasz Magazyn
Dawny Magazyn Solny – jego przeszłość …
Magazyn Solny jest jednym z najstarszych budynków w Nowej Soli i jest ściśle związany z powstaniem miasta. Powstanie Nowej Soli związane było
z odmiennym sposobem zaopatrywania Śląska w sól. W połowie XVI w. cesarze
z dynastii habsburskiej chcąc uniezależnić się od dostaw tego cennego towaru z polskiej Wieliczki i Bochni wydali stosowne przywileje, które umożliwiły założenie warzelni przetwarzającej sól z importowanego surowca. Wokół założonej w 1563 r. warzelni soli powstała osada Nowa Sól (niem. Neusalz), a przy niej tartak, browar, a z czasem inne warsztaty rzemieślnicze. Produkcję soli wstrzymano na początku XVIII stulecia. Miejsce warzelni zajęła w 1713 r. faktoria tego surowca, która wchodziła w skład sieci magazynów i składów założonych w nadodrzańskich miejscowościach przez brandenburskich przemysłowców. W 1787 r. wzmiankowano o posiadaniu w faktorii 5 magazynów.
Do czasu likwidacji faktorii solnej w połowie XIX wieku na placu odbywał się handel solą i wzniesiony przy nim w końcu XVIII wieku obiekt służył magazynowaniu tego surowca. Parterowa budowla, nakryta dachem kopertowym z doświetleniem w postaci tzw. wolego oka pełniła funkcje magazynowe do początku XXI stulecia. We wnętrzu zachowała się oryginalna drewniana konstrukcja drugiej kondygnacji oraz belek stropowych. Budynek od dłuższego czasu niszczeje, a znajduje się w atrakcyjnej okolicy, blisko Odry i powstającej właśnie promenady nadrzecznej. Doczekał się jedynie remontu dachu. Obiekt charakteryzuje się atrakcyjną przestrzenią tj. 480m2.
Dawny Magazyn Solny – jego przyszłość …
Wychodząc naprzeciw zgłoszonym w II Konkursie „Nasz Zabytek” przez mieszkańców Nowej Soli Magazyn Solny stanie się miejscem, w którym przez cały rok stowarzyszenia, grupy nieformalne i indywidualni twórcy znajdą przestrzeń i zaplecze dla prezentacji swoich działań. To tutaj ludzie z inicjatywą i pomysłami będą mogli realizować swoje pasje i pokazywać dzieła nie tylko z zakresu szeroko rozumianej sztuki, ale także rzemiosła czy rękodzieła. Mając na uwadze wskazaną wyżej funkcję chcielibyśmy, aby magazyn stał się również miejscem prób, przesłuchań i koncertów amatorskich
i profesjonalnych artystów. Zależy nam, aby ten zabytkowy obiekt łączył pokolenia odwołując się do historii, łączył ją z teraźniejszością podczas cyklicznych spotkań
z historykami i badaczami miejskich dziejów. Kameralny charakter magazynu zapewni wspaniałą bazę do pokazania swoich umiejętności i talentów podczas różnego rodzaju warsztatów, konkursów i występów, w których mieszkańcy będą mogli uczestniczyć
w charakterze widzów. Po rewaloryzacji obiekt będzie dostępny dla wszystkich mieszkańców, w tym dla osób z niepełnosprawnością i osób starszych.
Podpisanie Umowy z Fundacją Most the Most
Kolejny etap wspólnych starań i działań, aby dawny Magazyn Solny, stał się miejscem przyjaznym i otwartym – w Nowosolskim Domu Kultury
22 września 2022 r. o godz. 17.00 podpisana została umowa o wypłatę grantu.
To szósty grant przyznany przez Fundację. Po podpisaniu umowy Fundacja Most the Most przekaże Miastu Nowa Sól grant na rewaloryzację zabytku i dostosowanie go do wybranych w konkursie funkcji społecznych. Dzięki temu zabytkowy Magazyn Soli, który od lat stoi nieczynny wreszcie otworzy się dla lokalnej społeczności. Będzie to miejsce spotkań i aktywizacji dzieci, młodzieży oraz seniorów; przestrzeń do prowadzenia warsztatów, szkoleń, organizowania wydarzeń artystycznych.
Przed nami 7 lat wspólnych wyzwań i radości.
Najbliższe plany:
2023 rok – Prace rewaloryzacyjne.
W budynku zostanie przeprowadzona przebudowa
i modernizacja, tak aby zwiększyć dostęp do niego dla wszystkich mieszkańców,
w tym dla osób z niepełnosprawnością i osób starszych.
2024 rok – rozpoczęcie funkcjonowania magazynu jako miejsca integracji, edukacji
i rozwoju dla mieszkańców. Zaplanowane działania cykliczne to m.in. : Jam Session, pokazy i warsztaty taneczne, kiermasz rękodzieła, przegląd filmów, spektakl i warsztaty teatralne.

Historia Magazynu Solnego

Konkurs Zgłoś Pomysł

Podpisanie umowy

Spotkania z ekspertami

Wspólne sprzątanie magazynu